 Asik Veysel, hayatini anlattigi bir siirinde "Ucyuz-onda gelmis idim cihana" diyor. Yil 1894 oluyor hesapca. Sivas'a bagli Sarkisla ilcesinin Sivrialan Koyunde dunyaya gelmis. Anasi Gulizar, bir yaz gunu koy dolaylarindaki Ayipinar merasina koyun sagmaya gittiginde; oracikta bir yol ustunde dogurmus Veysel'i. Gobegini de kendi eliyle kesmis. Yaman kadinmis Gulizar ana. Bebesini bir caputa sarip yuruye yuruye koye donmus. Babasi Ahmet; bebenin adini Veysel koymus. Yillar gecmis aradan buyumus, konusmus, yurumus Veysel cocuk. Boylece yedi yasina varmis. O yil bir cicek hastaligi salgini olmus Sivas'ta. Kucuk Veysel de yakalanmis. Sol gozunde, cicegin beyi cikmis kendi deyimiyle... Goz akip gitmis. Sag gozune de perde inmis, onceleri. Yalniz isigi secebiliyormus, bu gozuyle. Babasina "Cocugu Akdagmadeni'ne gotur, orada bu gozunu acacak bir doktor var." demisler. Sevinmis Ahmet emmi. Gel gor ki talihsizlik yine yakasini birakmamis Veysel'in. Bir gun inek sagarken babasi yanina gelmis. Veysel ansizin donuverince; yakinda bulunan bir degnegin ucu oteki gozune girivermis. O goz de akip gitmis boylece. Veysel'in Ali adinda bir agabeysi ve Elif adinda bir kiz kardesi varmis. Hepsi cok uzulmusler Veysel'in kotu kaderine.
Babasi merakli adammis. Halk ozanlarindan siirler okuyup ezberleterek avutmaya calismis oglunu. Sivas'in koyleri saz sairleriyle dolu. Onlar da ara sira gelip Ahmet emminin evine ugrarlarmis. Veysel ilgiyle dinlermis calip soylediklerini. Babasi, oglunun ilgisini gorunce; bir saz alip vermis ona. Ilk saz derslerini, babasinin arkadasi olan Camsih'li Ali Aga'dan almis. Ve gitgide, kendini iyice saza vermis Veysel. Unlu Halk ozanlarinin siirlerini calip soylemis bir zaman. Yirmibes yasindayken (1919) anasi, babasi Veysel'i Esma adinda bir kizla evermisler ve kisa sure sonra ikisi de gocup gitmis bu dunyadan (1921). Aci ustune aci gelmis, ama bitmemis talihin kotu oyunu. Ikinci cocugu on gunlukken, anasinin memesi agzina tikanarak olmus, ardindan da karisi yanasmalariyla evden kacmis. Bu olay cok koymus Veysel'e. Daha dertli olmus ve iyice icine kapanmis. Karisi koyup gittiginde bir kizi varmis Veysel'in. Daha bir yasini bile bitirmemis. Iki yil kucaginda gezdirmis Veysel, ne care o da yasamamis. Bu siralar Veysel'i yeniden evermisler. Bu karisi cocuk vermis Asiga. Biri olmus, iki oglan, dort kiz, altisi sag. Onlar da 18 torun vermis Veysel'e.
Asik Veysel, Cumhuriyetin Onuncu yil donumune rastlayan 1933 yilina kadar, baska ozanlarin siirlerini calip soylemis. Kendi deyislerini soylemekten utanir, cekinirmis. O yillarda sairlerimizden rahmetli Ahmet Kutsi Tecer tanimis Veysel'i. Onun isik tutuculuguyla Veysel'in siirleri aydinliga kavusmus. Veysel; sairliginin gelismesinde Tecer'in buyuk yardimlarini gordugunu soylerdi her zaman. Veysel'in gun isigina cikan ilk siiri Gazi Mustafa Kemal Pasa icin soyledigi: "Turkiye'nin ihyasi Hazreti Gazi" misrasiyla baslayan siirdir. Bundan sonra butun yazdiklarini calip soyler olmustu. 1933 yilina kadar, koyunden disari hemen hemen hic cikmadigi halde; bundan sonra butun yurdu dolasmis, yurdunun cesitli sehirleriyle kasabalarini, koylerini yakindan tanimistir. Halk ozanlarindan en cok Karacaoglan'i, Yunus'u, Emrah'i, Dertli'yi severdi. Cagimizin ozanlarindan Ahmet Kutsi Tecer'in ayri bir yeri vardi Veysel'de. Onun araciligiyla Koy Enstitulerinde bir sure saz ogretmenligi de yapmisti Veysel. Sirasiyla Arifiye, Hasanoglan, Cifteler, Kastamonu, Yildizeli, Akpinar Koy Enstitulerinde bulunmustu. 1952 yilinda Istanbul'da buyuk bir jubilesi yapilan Asik Veysel'e 1965 yilinda Turkiye Buyuk Millet Meclisi, "Anadilimize ve Milli Birligimize yaptigi hizmetlerden dolayi" ozel bir kanunla vatani hizmet tertibinden aylik baglamisti.
Veysel'in bir baska ozelligi daha vardi; koyunde ve cevresinde ondan once bir tek meyve agaci olmadigi halde, Sivrialan'da ilk meyve bahcesini o yetistirmisti. Hem oyle bir bahce ki, icinde elmadan kayisiya, kirazdan cevize kadar turlu turlu meyve ve cicek vardi. Veysel, kardeslerinin yardimiyla bu bahceyi yapmaya basladigi zaman koyluleri "Atalarimiz bunca yil boyle bir is yapmamislar, su kor adam onlardan iyi mi bilecek ki boyle ise kalkisti?" demisler. Birkac yil sonra agaclar yetismis, meyve vermis. Koyluler onceki dediklerini hatirlayip utanmislar ve bu defa "O kor degilmis, meger kor olan bizmisiz diyerek Asik Veysel'i kutlamislar. iste boylesine uzagi goren bir insandi o... Yetmis yil karanlik bir dunyada yasadi (olumu 21 Mart 1973). Fakat karanlik gozlerindeydi yalniz, ici apaydinlikti, siirleri de oyle... Halk siirimizin bu guclu ozani yarim yuzyili askin bir sure yazdiklariyla, calip soyledikleriyle cevresine isiklar sacti. Sanirim simdi de mezarinda son uykusunu isiklar icinde uyuyordur. Yalniz cagimizda yasayanlar degil, bizden cok sonra yasayacaklar da "Dostlar Beni Hatirlasin" siirini unutmayacaklar ve her zaman rahmetle anacaklardir.
yazan: Umit Yasar Oguzcan
Dost Dost Diye Nicesine Sarildim
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Beyhude Dolandim Bosa Yoruldum
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Nice Guzellere Baglandim Kaldim
Ne Bir Vefa Gordum Ne Faydalandim
Her Turlu Istegim Topraktan Aldim
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Koyun Verdi Kuzu Verdi Sut Verdi
Yemek Verdi Ekmek Verdi Et Verdi
Kazma Ile Dovmeyince Kit Verdi
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Ademden Bu Deme Neslim Getirdi
Bana Turlu Turlu Meyva Yetirdi
Her gun Beni Tepesinde Goturdu
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Karnin Yardim Kazma Ile Bel Ile
Yuzun Yirttim Tirnak Ile El Ile
Yine Beni Karsiladi Gul Ile
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Iskence Yaptikca Bana Gulerdi
Bunda Yalan Yoktur Herkesler Gordu
Bir Cekirdek Verdim Dort Bostan Verdi
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Havaya Bakarsam Hava Alirim
Topraga Bakarsam Dua Alirim
Topraktan Ayrilsam Nerde Kalirim
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Dilegin Varsa Iste Allah'tan
Almak Icin Uzak Gitme Topraktan
Comertlik Topraga Verilmis Haktan
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Hakikat Ararsan Acik Bir Nokta
Allah Kula Yakin Kul Da Allah'a
Hakkin Gizli Hazinesi Kara Toprakta
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Butun Kusurlarimi Toprak Gizliyor
Merhem Calip Yaralarimi Tuzluyor
Kolun Acmis Yollarimi Gozluyor
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
Her Kim Ki Olursa Bu Sirr-i Mazhar
Dunyaya Birakir Olmez Bir Eser
Gun Gelir Veysel'in Bagrina Basar
Benim Sadik Yarim Kara Topraktir
|
0 yorum:
Yorum Gönder